Thời kỳ mở đầu của ngành cao su ở phương Tây (phần 2)


Francois Fresneau (1703 – 1770) từng học về toán học, mỹ thuật và thiên văn học. Tháng 8/1732, ông được Bộ trưởng Hàng hải Maurepas nhận làm kỹ sư ở Cayenne, Guiana với nhiệm vụ thiết kế và xây dựng lại thị trấn và tìm hiểu hệ thực vật địa phương. Trong khoảng thời gian từ năm 1732 đến năm 1740, do bất ổn chính trị và thiếu kinh phí nên ông chưa thể bắt đầu công việc. Ngày 9/11/1740, bản kế hoạch của ông được nhà vua chấp nhận nhưng lúc này ông chỉ nhận việc tìm hiểu hệ thực vật ở Guiana.
Trong thời gian này, Fresneau và La Condamine gặp nhau và thực hiện nghiên cứu khoa học cùng nhau lần đầu tiên. Sau đó, La Condamien về Pháp để theo đuổi sự nghiệp hoạt động xã hội, Fresneau vẫn tiếp tục thực hiện công việc nghiên cứu của mình. Trong bức thư viết cho Maurepas vào ngày 19/02/1746, ông đã đề cập đến một loại chất lỏng đục như sữa mà người Bồ Đào Nha dùng để tạo các vật dụng khác nhau. Tuy nhiên, lúc này nước Pháp lại chú ý nhiều hơn vào bản báo cáo về sự đa dạng của hệ thực vật ở Guiana.

Năm 1748, Fresneau trở về Pháp trong tình trạng suy nhược, và biết được vợ ông đã qua đời. Trong thời gian điều trị ở Marennes, ông viết hồi ký đầu tiên mô tả những tính chất vật lý của cao su và tìm năng sử dụng chúng ở phương Tây. Ông đặc biệt nhấn mạnh lợi ích của Pháp và Guiana khi phát triển vật liệu này. Mùa hè năm 1749, bản hồi ký được đưa tới Bộ trưởng Thuộc địa, Rouillé, nhưng ông ta không quan tâm lắm. Cuối cùng, nó được đưa đến Viện Hàn Lâm khoa học ở Paris, và sau đó vào tay La Condamine, người đã từng có thời gian làm việc với Fresneau. Ông đã ủng hộ và giới thiệu bản hồi ký này tới Viện Hàn Lâm vào ngày 21/02/1751.
Trong năm này, Fresneau cưới Anne-Marie Horric de Laugerie, họ cùng với con trai trước của ông là Charle xây dựng lại “La Gataudière” ở Merennes. Nó có một phòng thí nghiệm dưới mặt đất để cho Fresneau tiếp tục nghiên cứu về cao su, đặc biệt là tìm ra loại dung môi hòa tan cao su để tạo ra dung dịch dùng để ngâm hoặc phủ giống như cách dùng latex cao su thiên nhiên mà người Amazon.
Nghiên cứu này kéo dài trong vài năm và đạt một số kết quả đáng chú ý. Tháng 2/1763, Fresneau viết một báo cáo về các kết quả thí nghiệm đã đạt được cho M. Bertin, người phụ trách chung về tài chính; đây được xem như là báo cáo nghiên cứu khoa học đầu tiên về cao su thiên nhiên. Trong đó, kết quả đáng chú ý nhất là ông đã tìm ra cách làm vật liệu không thấm nước nhờ nhúng chúng vào dung dịch cao su với dung môi là nhựa thông. Ông cũng nhờ La Condamine trình nghiên cứu này lên Viện Hàn Lâm khoa học vào tháng 3/1765.
Tuy nhiên, trước đó vào năm 1763, hai nhà khoa học, cũng là bạn của M. Bertin, đã độc lập công bố nhựa thông là dung môi tốt nhất cho cao su, và họ được ghi danh vào lịch sử cho phát minh này. Điều này làm cho mọi người băn khoăn không biết họ có nhận được những thông tin từ M. Bertin hay đó chỉ là một sự tình cờ. Fresneau vẫn được tin là người đầu tiên khám phá ra phát minh này.
Fresneau mất vào ngày 25/06/1770. Sau này, ông được thừa nhận cho đóng góp to lớn trong quá khứ trong việc nhận thức và phát triển tiềm năng của vật liệu cao su. Để tỏ lòng biết ơn, cháu của ông đã xây dựng lại “La Gautadière” ở Marennes, có cả phòng thí nghiệm như thời kỳ rực rỡ trước đây, và mở cửa cho công chúng tham quan.
Truc boc Polyurethane (PU)
(hết)
Tham khảo từ tài liệu Tears of the tree, John Loadman, 2005, trang 12 – 21
(vtp-vlab-caosuviet)
Tag: cao su, Fresneau, La Condamine, cao su thiên nhiên
Nguồn:

Nhận xét